Rust roest, beweging tijdens een blessure is enorm belangrijk

In Nederland wordt door artsen en fysiotherapeuten nog vaak de behandeling ‘rust’ voorgeschreven bij blessures. Pijn aan de rug? Neem maar rust en pijnstillers. Pijn aan de schouder? Probeer de schouder een paar weken minder te bewegen. Pijn aan de knie gedurende de dag? Probeer wat rustiger aan te doen. Dit zijn veel gehoorde adviezen. Maar hier is geen enkel bewijs voor dat dit beter werkt.

Een groot literatuuronderzoek onder 49 onderzoeken vergeleek de effecten van rust en beweging bij blessures. Geen enkel onderzoek laat zien dat rust het beste werkt. De onderzoeken lieten wel positieve effecten zien bij lichte oefeningen, zoals vermindering van zwelling, pijn en stijfheid. Vele onderzoekers zijn van mening en tonen aan dat rust een overdreven voorgeschreven behandeling is. De onderzoeken die gedaan zijn bij sporters, laten geen enkele meerwaarde zien op pijnvermindering in de eerste zes weken van een blessure. Na zes weken zijn de resultaten tussen de groepen die rust kregen gelijk met degenen die mochten blijven bewegen en fysiotherapie kregen.

Angst om te bewegen bij pijn

Door het advies van artsen en een grote groep fysiotherapeuten om bij pijn rust te nemen, ontstaat angst om te bewegen. Rust als behandeling is nog een oude gewoonte. Het blijkt enorm lastig om hiervan af te stappen, ondanks al het wetenschappelijk bewijs op het positieve effect van bewegen. We weten ondertussen dat rust leidt tot afname van conditie en spierweefsel. Zelfs na enkele dagen rust is er al een afname van spierweefsel. 

Maar misschien nog wel belangrijker wat rust doet op de mentale vlak. Voor sporters is dit al heel snel duidelijk. Niet sporten of bewegen kan leiden tot depressieve gevoelens. Maar voor iedereen geldt dat het advies van rust bij pijnklachten leidt tot angst voor beweging. 

Beweging als medicijn

Beweging is voor veel klachten het beste medicijn, zo ook bij blessures. Bij enkele blessures zoals een (stress)fractuur  of blessures die een operatie nodig hebben is rust wel noodzakelijk. Maar dit is maar een klein gedeelte van de blessures. Dit wil niet zeggen dat de training niet aangepast moet worden op een blessure. Aanpassing is juist enorm belangrijk. Alles draait om maatwerk en aanpassingen binnen de mogelijkheden. Zelfs hardloopblessures kunnen vaak behandeld worden zonder het hardlopen volledig te moeten stoppen. 

Veel blessures ontstaan door overbelasting. Dat wil zeggen dat het weefsel niet sterk genoeg is voor de belasting die gevraagd wordt. Rust zorgt er in het begin echt voor dat de pijn afneemt. Maar door rust wordt het weefsel ook alleen maar zwakker. Waardoor het nadien niet mogelijk is om dezelfde belasting als voorheen van het weefsel te vragen. Dit leidt daarna weer sneller tot blessures. Dit is de reden dat na een blessure, blessures vaak terug blijven komen. 

Alle weefsels, of dat nu spieren, gewrichtsbanden of botten zijn, hebben belasting nodig om sterk te blijven.  

Beweeg verstandig

De vraag blijft vaak, hoe kan bewegen wat pijn doet helpen bij het herstel? Dit is voor mensen vaak moeilijk te begrijpen, maar gelukkig is er het zogenoemde mechanotransductie proces. Dit is een moeilijke benaming voor een ingewikkeld proces in ons lichaam. Het wil zeggen dat door het belasten van het weefsel vormverandering optreedt hierin. Wanneer je bijvoorbeeld je spierbal aanspant wordt deze boller. Deze belasting leidt tot verandering in de cellen. Er worden zuurstof en bouwstoffen naar de cellen gestuurd. Deze bouwstoffen zorgen dat de spier sterker wordt. In het geval van een blessure zorgen deze bouwstoffen dat problemen worden opgelost.

Bijvoorbeeld bij een spierscheuring. Het lichaam maakt dan snel littekenweefsel aan om de scheur op te vullen. Wanneer dit nieuwe weefsel niet belast wordt, zal het  weefsel niet weten wat het moet doen als het volledig hersteld is. Wanneer tijdens het herstelproces de spier toch wordt bewogen, worden de nieuwe cellen aangeleerd wat ze later moeten doen.

Tijdens het herstelproces is het dus belangrijk om wel te bewegen, maar wel aangepast. Je wilt niet dat de nieuwe cellen (die minder sterk zijn) direct ook beschadigd raken. Maar je wilt wel dat de nieuwe cellen straks sterk genoeg zijn om de dagelijkse (sport)belasting weer aan te kunnen.

Vorig bericht
Mantelzorg in de klem
Volgend bericht
De sportscholen gaan open: moeten we bij nul beginnen of hebben spieren geheugen?

Ook interessant