Ziekte van Crohn

De Ziekte van Crohn is een auto-immuunziekte waarbij het gehele spijsverteringskanaal chronisch ontstoken is.

Bij een auto-immuunziekte maakt het lichaam antistoffen tegen het eigen lichaamsweefsel aan. De ziekte kan ontstekingen veroorzaken in de mond en de anus, maar veel vaker wordt het maag-darm kanaal aangetast. De dikke darm en de dunne darm zijn daarbij het grootste slachtoffer. Met name het “colon”, de overgang van de dunne darm naar de dikke darm, is chronisch ontstoken bij de Ziekte van Crohn.

Deze chronische ontstekingen in het spijsverteringskanaal geeft de patiënt een groot scala aan klachten waarbij heftige diarree, buikpijn en oververmoeidheid de grootste symptomen zijn. De ziekte ontstaat vaak tussen het 15e en 35e levensjaar waarbij vrouwen vaker met deze aandoening geconfronteerd worden dan mannen. Gelukkig komt de Ziekte van Crohn in Nederland niet heel veel voor. In Nederland lijden rond de 20000 mensen aan de Ziekte van Crohn.

Oorzaken Ziekte van Crohn

Tot op de dag van vandaag is de exacte oorzaak van deze aandoening nog niet helemaal in kaart gebracht. Wat men wel zeker weet is dat de Ziekte van Crohn een auto-immuunziekte is. Het immuunsysteem ziet de eigen lichaamscellen als een gevaar. Hierdoor worden antistoffen gemaakt die het eigen lichaamsweefsel gaat aanpakken. Dit is ook het geval bij de Ziekte van Crohn. Hierdoor ontstaan er ontstekingen in het gehele spijsverteringskanaal.

Een auto-immuunziekte wordt vaak veroorzaakt door genetische afwijkingen. Bepaalde genen, die vaak van generatie op generatie worden doorgegeven, kunnen gemuteerd zijn. Het vermoeden is dat het Nod2-gen bij de Ziekte van Crohn bij sommige patiënten de oorzaak van de ontstekingen kan zijn. Ook mutaties in andere genen komen voor bij patiënten. Naast deze genetische afwijkingen, die door erfelijkheid kunnen worden doorgegeven, vergroten stress en roken ook de kans op het ontwikkelen van deze aandoening. Overmatige hygiëne, zoals we die vaak in de Westerse wereld zien, kan het immuunsysteem dermatig verstoren dat de Ziekte van Crohn zich kan ontwikkelen. Te vaak douchen en wassen met zeep is funest voor het afweersysteem van ons lichaam.

Symptomen Ziekte van Crohn

De symptomen bij de Ziekte van Crohn kunnen worden onderverdeeld in klachten binnen het maag-darm kanaal en klachten buiten het maag-darm kanaal. Daarnaast kunnen er complicaties optreden.

Klachten binnen het maag-darm kanaal:
  • Heftige buikpijn in combinatie met buikkrampen
  • Zeer dunne ontlasting (diarree)
  • Minder zin in eten
  • Winderigheid
  • Ontlastingsincontinentie
Klachten buiten het maag-darm kanaal:
  • Oververmoeidheid
  • Gewichtsverlies
  • Koorts
  • Pijn in de gewrichten, alsmede zwellingen
  • Rugpijn
  • Huidaandoeningen
  • Oogaandoeningen
Eventuele complicaties van de Ziekte van Crohn komen voort uit de symptomen binnen het maag-darm kanaal. Regelmatige dunne ontlasting kan leiden tot wondjes bij de anus. Door de ontstekingen kan er ook littekenweefsel ontstaan in de darmen. Hierdoor kan er juist weer obstipatie optreden wat in extreme gevallen tot een afsluiting van de darmen kan leiden. Overigens hoeven niet alle bovenstaande symptomen van de Ziekte van Crohn bij iedere patiënt aanwezig te zijn. De exacte symptomen kunnen per patiënt flink verschillen.

Diagnose Ziekte van Crohn

Bij de eerste klachten van de Ziekte van Crohn zult u waarschijnlijk bij de huisarts terecht komen. Bij dergelijke problemen met het maag-darm kanaal zult u doorgestuurd worden naar een maag-darm-leverarts in het ziekenhuis. De maag-darm-leverarts zal enkele onderzoeken uitvoeren om de diagnose voor de Ziekte van Crohn vast te stellen.

De ontstekingen die zo kenmerkend zijn voor de Ziekte van Crohn zijn gemakkelijk te herkennen via een kijkonderzoek. Door middel van een klein slangetje zal de arts via de anus het maag-darm kanaal bereiken. Via dit slangetje kan een kleine camera worden ingebracht zodat de arts een goed beeld krijgt van de eventuele ontstekingen. Vaak zal er een klein stukje weefsel worden weggehaald voor nader onderzoek.

In sommige gevallen kan er ook een bloedonderzoek, röntgenonderzoek of een onderzoek van de ontlasting gaan plaatsvinden om tot de juiste conclusie te komen. Meestal is een kijkonderzoek echter wel voldoende voor de maag-darm-leverarts om tot de juiste diagnose voor de Ziekte van Crohn te komen.

Behandeling Ziekte van Crohn

De Ziekte van Crohn is een chronische ziekte. Dit wil zeggen dat deze aandoening niet over zal gaan. U zult er de rest van uw leven mee te maken hebben. U zult echter niet altijd geconfronteerd worden met de symptomen. De ziekte schommelt heen en weer tussen periodes van nauwelijks klachten en periodes van een flinke verergering van de klachten.

Gelukkig bestaan er medicijnen die het omgaan met de Ziekte van Crohn wat gemakkelijker zullen maken. Allereerst bestaan er ontstekingsremmers om de ontstekingen aan te pakken in het maag-darm kanaal. Andere medicijnen zijn immunosuppressiva. Deze remmen het afweersysteem bij deze auto-immuunziekte zodat er minder ontstekingen zullen ontstaan. Soms kan er ook een antibioticum voorgeschreven worden om de overgroei van bacteriën een halt toe te roepen. Bij overmatige dunne ontlasting kunnen diarreeremmers helpen.

Doordat de ontstekingen soms tot littekenweefsel kunnen leiden in het maag-darm kanaal kunnen er soms zulke grote vernauwingen ontstaan dat het moeilijk wordt om de ontlasting kwijt te raken. Een operatie kan dan nodig zijn om de vernauwingen te verwijderen.