Osteoporose

Osteoporose is de Latijnse benaming voor botontkalking. Naast de grotere kans op botbreuken kunnen patiënten ook kleiner worden en krommer lopen. De ademhaling kan hierbij ook bemoeilijkt worden.

Osteoporose is in de volksmond beter bekend als broze botten, oftewel botontkalking. De botten in ons lichaam hebben kalk, oftewel calcium, nodig. Hierdoor blijven de botten sterk genoeg voor de dagelijkse activiteiten en zullen ze niet breken van een klein ongelukje. Bij mensen met osteoporose is de hoeveelheid kalk in de botten flink afgenomen. Hierdoor kunnen botten broos worden.

Meestal merken de patiënten daar vrij weinig van, totdat een kleine valpartij of een ongelukje ervoor kan zorgen dat u zomaar een breuk heeft opgelopen. Osteoporose zorgt echter niet alleen voor het sneller breken van botten. Het kan ook een scala aan andere klachten teweeg brengen. Doordat de botten zwakker worden door het gemis aan calcium wordt het lichaam minder goed ondersteund. Rugklachten komen dan ook veelvuldig voor bij patiënten met osteoporose. De rug kan hierdoor krom worden wat een slechte lichaamshouding geeft. Het verlies van het evenwicht en klachten met de organen kunnen in een verder gevorderd stadium dan ook voor komen.

Oorzaken Osteoporose

Onze botten zijn het sterkst tussen het 20e en 30e levensjaar. Nadat we de 40 jaar zijn gepasseerd zal de botmassa af beginnen te nemen. Feitelijk heeft dit met het ouder worden te maken. Dat is op zich geen probleem, maar een combinatie van factoren kan ervoor zorgen dat mensen te maken krijgen met osteoporose. Te weinig bewegen, alcoholmisbruik, medicijngebruik of een tekort aan vitamine D kan de oorzaak van osteoporose zijn. Vaak komt het voor bij mensen die een tekort hebben van oestrogeen en testosteron in het lichaam.

De aandoening osteoporose treft meer vrouwen dan mannen. Uit cijfers van het RIVM blijkt dat 1 op de 3 vrouwen en 1 op de 7 mannen ouder dan 60 jaar de aandoening osteoporose krijgt. Veel mensen weten niet dat ze osteoporsose hebben, totdat er ineens erg gemakkelijk een breuk ontstaat in een lichaamsdeel. Toch is er ook onder artsen veel onduidelijkheid over de diagnose en behandeling van osteoporose. Dit is erg jammer, want een tijdige behandeling kan de kans op toekomstige breuken aanzienlijk verminderen.

Symptomen Osteoporose

De meeste mensen kunnen al jaren lang rondlopen met osteoporose zonder welke klacht dan ook. Totdat men ineens een lichaamsdeel breekt. Pas dan blijkt ineens dat het proces van botontkalking al een tijdje aan de gang was. In een wat verder gevorderd stadium van osteoporose kunnen er wel klachten en symptomen bij osteoporose op gaan spelen. Door het zwakker worden van de botten zal de lichaamshouding niet meer optimaal zijn. Patiënten kunnen hevige rugpijn ervaren. Vaak zien we dat patiënten met osteoporose wat krommer gaan lopen.

Ook klachten met organen en met het evenwicht komen voor in een later stadium van osteoporose. De wervels kunnen in gaan zakken wat heftige pijn kan veroorzaken. Pijnklachten is 1 van de meest voorkomende symptomen van osteoporose, al dan niet veroorzaakt door een breuk. Vooral de heup, wervelkolom en het dijbeen worden vaak gebroken door patiënten met osteoporose. Bij de heup is dit extra vervelend, omdat de heup op latere leeftijd vaak zeer moeilijk zal genezen.

Diagnose Osteoporose

Een breuk geeft vaak de eerste aanleiding tot een diagnose voor osteoporose. Een arts kan aan de hand van een röntgenfoto zien of er sprake is van botontkalking. Bent u boven de 50 jaar? Informeer dan altijd even of u mogelijk te maken heeft met osteoporose. In een later stadium van osteoporose kunnen röntgenfoto’s ook duidelijk maken hoe het is gesteld met de rug en eventuele ingezakte wervels.

Moderne apparatuur kan een botdichtheidsmeting uitvoeren voor een diagnose osteoporose. Bij een dergelijke meting worden de hoeveelheid mineralen in het bot gemeten. Dit werkt vergelijkbaar als met een röntgenfoto. De vrijgekomen straling is met een botdichtheidsmeting alleen veel lager. Dit DXA- apparaat is tegenwoordig in steeds meer ziekenhuizen te vinden. Hoe lager de botmineraalheid, hoe groter de kans op botbreuken en osteoporose.

Behandeling Osteoporose

De behandeling voor osteoporose bestaat uit 3 verschillende onderdelen. Botbreuken moeten zoveel mogelijk worden voorkomen, de pijn moet worden bestreden en verdere botontkalking moet worden tegengegaan. Niet elke patiënt met osteoporose ervaart pijn. Pijnbestrijding hoeft dan ook alleen maar als de patiënt daadwerkelijk pijn voelt aan de botten. Fysiotherapie kan helpen om de pijn te bestrijden. Aanpassingen in huis of verhuizen kunnen ook helpen om de pijn te verlichten. Een gelijkvloerse woning kan al veel pijnklachten verlichten omdat de patiënt niet meer hoeft te traplopen.

Voorkomen van botontkalking
Voor het tegenhouden van verdere botontkalking en het voorkomen van botbreuken zijn leefregels ter behandeling van osteoporose erg belangrijk. Een gevarieerde voeding, extra vitamine D, een gezond gewicht, voldoende slaap en beweging en stoppen met roken en alcohol werkt bevorderend voor de botten. Tevens zijn er medicijnen op de markt als strontiumranelaat. Dit medicijn stimuleert de botvorming en remt de botafbraak af. Ook bisfosfonaten kunnen helpen om de afbraak van botweefsel te remmen. Botontkalking zal niet genezen, maar met de juiste behandeling voor osteoporose kan de pijn en de kans op nieuwe botbreuken flink verminderen.