Longkanker

Longkanker of bronchiale kanker is één van de meest voorkomende kankers in de wereld. Hoewel gevreesd, is de strijd tegen deze ziekte niet op voorhand verloren.

Kanker is een ziekte waarbij lichaamscellen zich oneindig gaan delen. Normaal gesproken deelt een cel zichzelf op een gecontroleerde manier, echter door beschadigingen in het DNA van lichaamscellen o.a. door carcinogenen, kan er een ongeremde celgroei ontstaan. Deze woekering van cellen zorgt ervoor dat er een massa in het lichaam ontstaat. Deze massa kan vitale organen wegdrukken en ervoor zorgen dat vitale functies uitvallen. Een massa dat ingekapseld is heet een benigne/goedaardige tumor, deze dringt omliggend weefsel niet binnen en kan niet uitzaaien. Een manigne/kwaadaardige tumor kan ander weefsel binnendringen en zodoende ook uitzaaien door de bloed- en lymfevaten. Longkanker is een vorm van kanker dat zich in of rondom de longen manifesteert. Er zijn verschillende vormen van longkanker:

  • Niet-klein-cellig carcinoom
    Deze vorm van kanker wordt gekenmerkt door vrij grote cellen. Het niet-klein-cellig carcinoom zaait vrijwel nooit uit en de groei van het gezwel is vrij langzaam.
  • Klein-cellig carcinoom
    Het klein-cellig carcinoom wordt gekenmerkt door vrij kleine kankercellen die erg snel en progressief delen. Daarnaast zaaien de cellen ongemerkt snel uit door heel het lichaam.
  • Mesothelioom
    Dit is kanker in longvlies of borstvlies en wordt in vrijwel alle gevallen veroorzaakt door langdurige prikkeling van de longen t.g.v. het inademen van prikkelende stoffen, met name asbest is een grote boosdoener.

Oorzaken Longkanker

De oorzaak van longkanker wordt meestal veroorzaakt door overmatige prikkeling van de cellen in de longen. Door de vaak langdurige en overmatige prikkeling ontstaan er na verloop van tijd veranderingen in het DNA van de cellen. Het lichaam is in staat om deze DNA-veranderingen tegen te gaan en de gemuteerde cellen op te ruimen. Helaas slaagt het lichaam hier niet in alle gevallen, de cel kan zich nu ongeremd gaan delen en groeien tot een massa/tumor. Overmatige prikkelingen van de cellen wordt o.a. veroorzaakt door:

 

  • Zelf roken
    Pas in de jaren vijftig wordt langzaam duidelijk wat de gevolgen zijn van roken over de longen. O.a. sigaretten, sigaren en shag zorgen voor dagelijkse irritatie van de longcellen en kunnen mutaties tot gevolg hebben. In 87% van de gevallen van longkanker is roken de oorzaak.
  • Passief (mee)roken
    Door langdurig te werken in een omgeving met veel sigarettenrook (cafés, discotheken) of omgeving met veel uitlaatgassen (wonen langs een snelweg) ontstaat er een verhoogd risico tot het ontwikkelen van longkanker.
  • Asbest contaminatie
    Werknemers die worden blootgesteld aan asbest (overigens inmiddels verboden sinds de jaren 90) hebben een zeer hoog risico op het ontwikkelen van een tumor tussen borst- en longvlies, de mesothelioom.

Symptomen Longkanker

Symptomen zijn klachten of bijzonderheden die bij een patiënt kunnen voor komen. Niet elke patiënt ervaart dezelfde klachten en daarnaast komen klachten soms bij meerdere aandoeningen voor. Dit is dus de reden dat er geen diagnose kan worden gesteld op basis van enkel symptomen. Toch kunnen de symptomen een belangrijk onderdeel zijn binnen de medische diagnostiek. Longkanker kent enkele symptomen die bij veel patiënten voorkomen:

  • Langdurige (kriebel)hoest
    Een hoest dat langer dan drie weken aanhoudt en niet kan worden verklaard door bv. een infectie is altijd een reden om contact op te nemen met de huisarts.
  • Opspugen van bloed
    Hoewel het opspugen van bloed ook kan worden veroorzaakt door overmatig hoesten is het wel een belangrijk signaal en reden tot verdere diagnostiek.
  • Overmatige slijmvorming
    Ervaart u meer slijm dan normaal en houdt deze klacht lang aan? Dan is het raadzaam om contact op te nemen met uw huisarts.
  • Kortademigheid/benauwdheid

 

Diagnose Longkanker

Zodra een vermoeden bestaat dat een persoon aan longkanker zou kunnen lijden, dan wordt er eerst een anamnese afgenomen. Hierin worden de klachten, symptomen, familie-geschiedenis en levenswijze in meegenomen. Als veel van de symptomen overeenkomen met de ziekte en er daarnaast ook sprake blijkt van een rookverslaving wordt er verder onderzoek verricht.
Dit lichamelijk onderzoek bestaat o.a.

  • Rontgen-foto
    Er zal een thorax-foto gemaakt worden op de afdeling Radiologie. Dit kan poli-klinisch gebeuren en is binnen enkele secondes gemaakt. Vaak zal de foto vanaf de voorkant en vanaf de zijkant worden gemaakt.
  • Palperen/Auscultatie
    Een huisarts of specialist zal naar de longen luisteren (auscalteren) en het gebied aanvoelen met de handen (palperen).
  • Bloedonderzoek
    Hoewel in het bloed geen direct bewijs gevonden kan worden van aanwezigheid van longkanker kunnen bloedafwijkingen wel aanleiding zijn tot verder onderzoek.
  • CT-scan
    Een Computer-Tomografie scan maakt virtuele plakjes van het lichaam. In deze plakjes kunnen de weefsel afzonderlijk van elkaar worden beoordeeld en kan een tumor goed worden opgespoord.
  • Pet-scan
    Bij een pet-scan wordt een radio-actieve vloeistof in de aderen gespoten. Deze vloeistof wordt door cellen met een verhoogde activiteit opgenomen, tumorcellen delen zich sneller dan gezonde cellen en nemen deze vloeistof eerder op. Doordat de vloeistof licht geeft kan worden aangetoond waar tumoren of uitzaaiingen zitten.
  • Kijkoperatie (mediastinoscopie)
    Het mediastinum is het gedeelte tussen de longen waarin zich o.a. de luchtpijp, hart en lymfeknopen bevinden. Bovenin het borstbeen wordt een kleine incisie gemaakt en middels een camera wordt gekeken naar eventuele afwijkingen in het mediastinum. Vaak worden er stukjes (hapjes) weefsel afgenomen dat weggaat voor onderzoek (pathologisch/anatomisch onderzoek).

Behandeling Longkanker

In principe wordt er allereerst gekeken naar een operatieve oplossing. Indien de tumor op een gunstige plek zit om weggehaald te worden, en de patiënt beschikt over een goede conditie dan heeft deze therapie de voorkeur. Indien de tumor wordt weggehaald wordt er in sommige gevallen omliggend weefsel preventief weggehaald. Het gaat hier dus om een stukje long (longkwab) en in sommige gevallen om de hele long (pneumonectomie).

  • Radiotherapie
    Deze therapie wordt in de volksmond bestraling genoemd. Dit is ook datgene wat er gebeurd, de tumor en omliggend weefsel worden bestraald en hiermee vernietigd. Het grote nadeel ervan is dat direct omliggend gezond weefsel ook wordt aangetast.
  • Chemotherapie
    Het medicijn dat via chemotherapie wordt gebruikt valt cellen aan die zich heel snel delen. Dit zijn dus tumor/kankercellen, helaas zijn er meer cellen in het lichaam die zich snel delen. O.a. cellen uit het beenmerg, cellen die betrokken zijn bij lichaamsbeharing en voortplantingscellen.