Hyperthyreoïdie

Hyperthyreoïdie is een ander woord voor het ziektebeeld waarbij de schildklier te snel werkt en wordt gekenmerkt door een abnormale hoge productie van schildklierhormonen.

Bij Hyperthyreoïdie maakt de schildklier in het lichaam te veel schildklierhormonen aan, waardoor klachten ontstaan. Soms verdwijnt deze te snelle werking maar vaak gaat het om een pathologische aandoening. Hyperthyreoïdie komt bij circa 2 procent van de bevolking voor, met name bij vrouwen tussen 25 en 45 jaar.

Functie van de schildklier
De schildklier is een klier dat zich bevindt in de hals, aan de voorzijde van de luchtpijp. De klier is vrij klein en weegt 10 tot 15 gram. Het is verantwoordelijk voor het energielevel van het lichaam. Verder zorgt het voor een goede temperatuur, voor verbranding en hongergevoel.

De schildklier is belangrijk bij de stofwisseling van de cellen. Het zorgt ervoor dat de cellen genoeg energie krijgen om te kunnen functioneren. Lees verder wat er gebeurt bij een te snel werkende schildklier.

Oorzaken Hyperthyreoïdie

Er zijn verschillende oorzaken van een te snel werkende schildklier, Hyperthyreoïdie. Hieronder staan enkele oorzaken met toelichting.

• Ziekte van Graves-Basedow
  De ziekte van Graves(-Basedow) is een autoimmuunziekte aan de schildklier en komt voornamelijk bij vrouwen rond de 25 tot 40 jaar voor. In 80% van de gevallen van hyperthyreoidie gaat het om deze variant. Bij deze variant geneert het afweersysteem van het lichaam antistoffen tegen de schildklier. Maar in plaats van de schildklier aan te vallen, zorgen zij voor stimulering van de aanmaak en afgifte van de belangrijkste schildklierhormonen. Hierdoor ontstaat een te hoge productie van deze hormonen.
  
  
• Ziekte van Plummer / (Toxisch) Adenoom
  Bij de ziekte van Plummer is er sprake van een vergrote schildklier (struma). Dit komt doordat er op de schildklier knobbels gaan zitten. Deze knobbels zijn in het begin goedaardig en geven nog geen symptomen. Deze knobbels kunnen na verloop van tijd giftig/toxisch worden en de functie van de schildklier overnemen waardoor er te veel schildklierhormonen in het bloed komen. Als er één actieve knobbel is dan heet dit een (toxisch) adenoom.
  
  
• Ziekte van Quervain
  Dit is een niet-chronische ontsteking van de schildklier, vaak ontstaat deze na een keelontsteking. Hierbij werkt de schildklier in het begin te snel, vervolgens te langzaam. Na verloop van tijd herstelt de functie van de schildklier.
  
  
• Medicatie
  Bepaalde medicatie kan ervoor zorgen dat de schildklier (tijdelijk) te snel werkt.

Symptomen Hyperthyreoïdie

Er zijn verschillende symptomen van een te snel werkende schildklier:

• Hartritmestoornissen
  Vaak hebben patiënten last van hartkloppingen en een te snelle hartslag. Dit laatste wordt een tachycardie genoemd. Soms is er sprake van een onregelmatige hartslag.
• Vermoeidheid
• Verhoogde prikkelbaarheid
• Moodswings
• Warme-intolerantie
• Gewichtsverlies
• Verhoogde eetlust
• Uitpuilende en soms rode ogen
• Veel dorst
• Oververmoeid
• Lage inspanningstolerantie
• Angst
• Warme, klamme handen
• Concentratieverlies

Diagnose Hyperthyreoïdie

De schildklierfunctie kan worden bepaald aan de hand van bloedonderzoek. Dit is dus tevens het belangrijkste onderdeel bij de diagnose van hyperthyreoidie. In het bloed kan het TSH worden bepaald, TSH staat voor Thyreoid Stimulerings Hormoon (Thyroïd Stimulating Hormone). Een verlaagde TSH in het bloed is een signaal van een te snel werkende schildklier. Daarnaast kan in het bloed worden gekeken of er antistoffen zijn tegen de schildklier, in dat geval is er sprake van een autoimmuunziekte tegen de schildklier.

Een scintigrafie is een techniek waarbij de werking van de schildklier kan worden bekeken. De patiënt moet radioactief jodium opnemen, omdat de schildklier jodium in zich opneemt kan de arts met een speciale gammastraling-camera bekijken waar de jodium zich hecht.

Behandeling Hyperthyreoïdie

In de meeste gevallen wordt de schildklierfunctie tijdelijk uitgeschakeld door middel van medicatie. Daarnaast wordt er dan uiteraard kunstmatig een hoeveelheid schildklierhormonen geslikt in tabletvorm. Vaak wordt na een jaar gekeken of de schildklier genoeg is ‘uitgerust’ om weer normaal te functioneren.

Mocht er een kwaadaardige aandoening ten grondslag liggen aan de te snelle schildklierwerking dan kan er radio-actief jodium ingenomen worden. Jodium wordt opgenomen in de schildklier en wordt op deze wijze bestraald. Bij jonge vrouwen is deze therapie risicovol omdat het onvruchtbaarheid kan veroorzaken.