ADHD
ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en manifesteert zich vaak al in de vroege kindertijd, er zijn verschillende soorten van de stoornis.
‘Wat is je kind druk!’,’Wat beweegt hij veel!’ en ‘Jouw kind lijkt nergens naar te luisteren, het rent overal heen!’, dit zijn uitspraken die ouders van kinderen met ADHD vaak horen.
ADHD staat voor Attention Deficit Hyperactivity Disorder en manifesteert zich vaak al in de vroege kindertijd. ADHD wordt in het diagnostisch handboek de DSM-IV beschreven als bestaande uit drie typen:
- ADD: hierbij zijn de kinderen/volwassenen voornamelijk onoplettend en is er vooral sprake van ernstige en aanhoudende aandachtszwakte.
- ADHD-H: hierbij zijn de kinderen/volwassenen voornamelijk hyperactief en impulsief
- ADHD-C: hierbij is er zowel sprake van ernstige onoplettendheid als hyperactiviteit/impulsiviteit. Deze vorm van ADHD komt het meeste voor.
Hoewel de ogen vaak gericht zijn op de ouders van een kind met ADHD, ligt de oorzaak van de stoornis hier niet. Meer informatie over de oorzaak van ADHD is te vinden onder het kopje ‘oorzaken’.
Oorzaken ADHD
De oorzaak van ADHD ligt voornamelijk in de genen. De kans dat een kind met een ouder met ADHD ook ADHD krijgt, is bijna 80%. Naast de genetische invloeden zijn er ook biologische oorzaken te beschrijven. Zo heeft een persoon met het type ADD een probleem in de productie, transport en opname van adrenaline in het lichaam. En heeft een persoon met het type ADHD-H een probleem in de productie, transport en opname van dopamine in het lichaam.
Uit diverse onderzoeken is gebleken dat er geen aanwijzingen zijn dat ADHD na de geboorte kan ontstaan door omgevingsfactoren. Wel heeft de omgeving invloed op de ernst van de ADHD-symptomen. In ongunstige omstandigheden, zoals een prikkelrijke, lawaaiige en stress-volle omgeving, zullen de ADHD-symptomen toenemen. In een rustige en gestructureerde omgeving zullen de symptomen eerder afnemen of wegblijven.
Symptomen ADHD
De voornaamste symptomen die zich voordoen bij iemand met ADHD zijn:
- Hyperactiviteit
- Impulsiviteit
- Onoplettendheid
De hyperactiviteit uit zich voornamelijk in lichamelijke onrust en overmatige beweeglijkheid. Bovendien is het voor een persoon met ADHD erg moeilijk om deze beweeglijkheid te onderdrukken. De impulsiviteit uit zich in het niet kunnen uitstellen van bepaalde handelingen. Als een persoon met ADHD bijvoorbeeld zin heeft in iets lekkers dan kan hij deze prikkel niet goed onderdrukken. Om te kunnen worden gediagnosticeerd met ADHD moeten de bovenstaande symptomen zich voordoen voor het zevende levensjaar.
Diagnose ADHD
De diagnose van ADHD wordt gesteld aan de hand van gesprekken, observaties en door middel van verschillende testen. De diagnose wordt doorgaans gesteld door een (kinder)psycholoog, psychiater of een orthopedagoog. Een arts kan de diagnose ook stellen, maar meestal stuurt hij de persoon door naar een gespecialiseerde kinderpsycholoog/orthopedagoog. Dit heeft te maken met het feit dat er geen standaardtest voor het diagnosticeren van ADHD bestaat en er meerdere manieren van onderzoek moet worden gedaan voor een juiste diagnose.
Behandeling ADHD
ADHD is niet te genezen. Er bestaan geen specifieke medicijnen of behandelingen die gegarandeerd alle symptomen volledig wegnemen. Ze kunnen de symptomen hoogstens verminderen. Zo zijn er bepaalde technieken en methoden om als ouder om te gaan met een kind met ADHD. Het is bijvoorbeeld gunstig om een goede structuur te bieden aan het kind, een rustige omgeving en veel duidelijkheid te geven. Negatief reageren, schreeuwen, het kind hard aanpakken of het kind het gevoel geven dat het niet weet waar het aan toe is, zorgt eerder voor een averechts effect en maakt de ernst van de symptomen vaak alleen maar erger. Ontspanningsoefeningen kunnen daarentegen wel een positief effect hebben en kunnen de ernst van de symptomen verminderen.
Het tegenwoordig bekende medicijn Ritalin wordt vaak voorgeschreven, vreemd genoeg werkt dit medicijn stimulerend. Het heeft derhalve een gunstig effect op de concentratie en stemming van kinderen. Hoe Ritalin (methylfenidaat) werkt bij ADHD is niet precies bekend. Je zou van een stimulerend medicijn niet verwachten dat het een positief effect heeft op mensen die overactief zijn. Toch blijkt dat twee op de drie kinderen met ADHD er rustiger door worden en zich beter kunnen concentreren.
Ritalin (methylfenidaat) lost het probleem niet op, het kan slechts worden gebruikt als hulpmiddel. Er kleven helaas ook nadelen aan het medicijn, o.a. bijwerkingen en afhankelijkheid. Het heeft dus de voorkeur om te kijken naar alternatieven als gedragstherapie.