In Nederland zijn preventieve bodyscans vooralsnog verboden. De onderzoeken worden buiten Nederland verricht, in Duitsland. Binnen één dag word je van top tot teen gescreend, dat wil zeggen er worden MRI-scans van schedel tot onderbuik gemaakt. Bij uitgebreidere programma’s worden ook hart-, bloed- en darmonderzoek verricht.
Nut
Het nut van een scan wordt gezien als een preventief onderzoek naar aandoeningen. De private organisaties die deze onderzoeken uitvoeren zoals Privatescan doen dit omdat de reguliere gezondheidszorg deze mogelijkheid niet bieden. Er is geen arts, ziekenhuis of instelling die een dergelijke check-up kan aanbieden en uitvoeren in Nederland, indien er geen redenen zijn. Iemand die gezond is zonder noemenswaardige of vage klachten, krijgt van de huisarts in de regel geen verwijsbrief voor specialistische onderzoeken als een MRI-scan. Veel mensen gaan vervolgens googelen en proberen zichzelf te diagnosticeren. Uiteindelijk biedt een onderzoek bij een private organisatie wel uitsluitsel ondanks dat het een momentopname blijft.
Reden
Een reden van een onderzoek kan bijvoorbeeld een erfelijke aandoening zijn. Mensen zijn ook nieuwsgierig naar de huidige staat van het lichaam en vinden daar een geruststelling in. Ook de wetenschap dat bij periodieke onderzoeken, bijvoorbeeld een keer per jaar, een aandoening in het begin stadium wordt ontdekt waardoor snel en effectief behandeld kan worden. De grote kracht ligt in het feit dat mensen zelf beslissen of ze een dergelijk onderzoek doen en daarvoor ook zelf betalen. De uitslag van een volledig onderzoek is in feite een gezondheidscertificaat voor het moment.
Onderzoek
Een private organisatie heeft onderzoek gedaan bij 4000 cliënten. Uit het door TNO uitgevoerde onderzoek bleek dat bij cliënten waarbij een aandoening is geconstateerd deze vrijwel unaniem bevestigd wordt door de reguliere gezondheidszorg. Dit heeft in de helft van de gevallen geleid tot behandeling.
Wet
Preventieve bodyscans vallen in Nederland onder de Wet op het Bevolkingsonderzoek. In deze wet staat dat gezondheidsonderzoeken die gebruik maken van ioniserende straling alleen via de huisarts of specialist mogen plaatsvinden. Bodyscans mogen dus in Nederland niet buiten de huisarts om worden uitgevoerd. In Nederland zijn ook geen zelftests toegestaan voor kanker of onbehandelbare ziektes. Zelftests voor deze ziekten zijn verboden volgens de Wet op het Bevolkingsonderzoek. Het rapport van de Gezondheidsraad uit 2015 getiteld ‘Doorlichten, Doorgelicht’ is kritisch naar het nut van private checks. Eenzelfde conclusie klonk uit een eerder rapport van de Gezondheidsraad.
Uit het TNO onderzoek blijkt verder dat bij 85 procent van de onderzochte cliënten geen lichamelijke afwijkingen zijn geconstateerd. Eén op de acht cliënten ging naar buiten met wel een afwijking. Mensen ondergaan preventieve bodyscans niet vanuit gezondheidsklachten, maar om lichamelijke afwijkingen op tijd te signaleren, waardoor behandeling en genezing beter mogelijk is.
